Lựa chọn dây điện dân dụng là rất quan trọng, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn, độ tin cậy và khả năng sử dụng của thiết bị điện. Thông thường, vật liệu dẫn điện là đồng và lớp cách điện được sử dụng là Polyvinyl Clorua (PVC) hoặc Low Smoke Zero Halogen (LSZH). Để có những lựa chọn đúng đắn, người tiêu dùng cần lưu ý một số điểm sau:
6 câu hỏi cần trả lời trước khi mua
1. Dây được sử dụng cho mục đích gì?
Bạn sẽ cần tính đến mục đích sử dụng dây điện, chức năng của nó và loại môi trường mà nó sẽ được đặt? Hiểu rõ hơn về tải thiết bị điện sẽ giúp bạn lựa chọn đúng kích thước dây dẫn dựa trên cường độ dòng điện (Ampe) phù hợp.
2. Dùng dây đồng hay dây nhôm?
Đối với phạm vi điện dân dụng dùng trong gia đình, hệ thống dây điện bằng nhôm có thể nóng lên khi quá tải trong khi đồng là kim loại dẫn điện tốt hơn mặc dù đồng có thể nặng và tốn kém chi phí hơn. Nhưng nếu các mạch điện khoảng cách xa, dây dẫn bằng nhôm có thể được sử dụng, dây nhôm có thể dày hơn, nhưng nó nhẹ hơn và ít tốn kém hơn nhiều so với dây đồng.
3. Dây có linh hoạt không?
Một số thợ điện sẽ cho bạn biết rằng dấu hiệu chất lượng quan trọng đối với họ là kiểm tra độ mềm dẻo của dây dẫn. Điều này thường không đúng vì các loại dây khác nhau có các mức độ linh hoạt khác nhau tùy thuộc vào bản chất của ứng dụng:
- Dây dẫn 1 sợi đặc: Dây điện lõi đặc được khuyến khích sử dụng trong các mạch điện chiếu sáng và có thể rẻ hơn dây mềm và bện.
- Dây 1 lõi sợi mềm: có tính linh hoạt cao; được sử dụng cho các mạch DC như kết nối với bộ biến tần cho các tấm pin mặt trời hoặc các ứng dụng khác khi yêu cầu độ mềm dẻo cao hơn trong dây dẫn.
- Dây bện nhiều lõi: Tính linh hoạt vừa phải; được sử dụng hầu hết trong hệ thống dây điện và cáp điện gia đình.
4. Chọn đúng lớp cách điện?
Cách điện của dây được thiết kế phù hợp với điện áp hệ thống, nhiệt độ làm việc của dây dẫn, an toàn cháy nổ và các đặc tính vật lý khác. Theo truyền thống, dây điện có cách điện bằng nhựa dẻo PVC được sử dụng là chính, tuy nhiên dây Low Smoke Zero Halogen (LSZH) có thể sẽ là xu hướng tiêu dùng mới vì chúng có đặc tính chống cháy tốt hơn trong trường hợp hỏa hoạn nhưng nhìn chung hiện tại dây cách điện PVC phổ biến hơn, nên bạn có thể chọn cả 2.
5. Màu sắc dây điện?
5 màu sắc được sử dụng phổ biến nhất của dây là: dây màu đỏ, vàng, xanh dương, xanh lá cây, trắng và vàng xanh (tức là nửa vàng nửa xanh). Dây có màu đỏ, vàng và xanh lam được sử dụng tương ứng cho các pha của điện 3 pha; dây màu trắng (nhiều nước là màu đen) cho dây trung tính và dây màu vàng xanh cho dây nối đất.
6. Dây có đảm bảo các tiêu chuẩn sản xuất?
Khi nói đến cáp và hệ thống dây điện, chất lượng không chỉ quan trọng đối với tuổi thọ hoặc hiệu quả tải điện của sản phẩm mà còn là mối quan tâm về độ an toàn. Kiểm tra các chứng chỉ của nhà sản xuất sẽ giúp bạn xác định nhà sản xuất nào có có năng lực sản xuất để đảm bảo tính nhất quán về chất lượng sản phẩm.
Chọn một nhà sản xuất có nhiều năm kinh nghiệm, danh tiếng và thương hiệu đã được khẳng định có thể là một trong những cách tốt nhất để đảm bảo chất lượng và sự khéo léo. Các tiêu chuẩn đo lường chất lượng như ISO, RoHs, KEMA, CE, PSI là một số tiêu chuẩn rất quan trọng. Ngoài ra, dây cáp điện của học còn phải được sản xuất theo các tiêu chuẩn Quốc gia (TCVN) hoặc tiêu chuẩn Anh (BSI) và các tiêu chuẩn của Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC).
Các loại dây điện dùng cho gia đình
1. Dây điện NM (Non-Metallic)
- Khuyến khích sử dụng ở những nơi khô ráo.
Thường được gọi là “Romex” theo tên một thương hiệu phổ biến, cáp phi kim loại (NM) là một loại dây điện được thiết kế để sử dụng trong nhà và ở những nơi khô ráo. NM là loại dây thông dụng nhất trong các ngôi nhà nay. Nó bao gồm hai hoặc nhiều dây riêng lẻ được bọc bên trong một lớp vỏ nhựa bảo vệ. Cáp NM thường chứa một hoặc nhiều dây “nóng” (mang dòng điện), dây trung tính và dây nối đất.
Các dây điện này được cách điện bằng màu trắng (thường là trung tính) và màu đen (thường là nóng) . Hầu hết các dây cáp NM đều có dạng hình ống dẹt và chạy vô hình xuyên qua các bức tường, trần nhà và các hốc sàn trong nhà. Kích thước phổ biến nhất dựa trên cường độ dòng điện (amp) là:
- 14 AWG cho mạch 15A;
- 12 AWG cho mạch 20A;
- 10 AWG cho mạch 30A;
- 8 AWG cho mạch 40A;
- 6 AWG cho mạch 55A.
2. Dây điện UF (Underground Feeder)
- Dây điện ngầm cho thiết bị ngoài trời.
Underground Feeder (UF) là một loại dây cáp điện phi kim loại được thiết kế cho các vị trí ẩm ướt hoặc chôn trực tiếp trong lòng đất. Nó thường được sử dụng để tải điện cho các thiết bị ngoài trời, chẳng hạn như cột đèn.
Giống như dây NM, UF cũng có dây pha và dây trung tính được cách điện, cộng với dây nối đất bằng đồng trần. Nhưng trong khi vỏ bọc trên cáp NM là một bọc nhựa riêng biệt, thì vỏ bọc cáp UF là nhựa đặc bao quanh mỗi dây. Loại dây điện này cũng đắt hơn dây NM một chút vì cách điện bền hơn. Cáp UF thường có vỏ ngoài màu xám.
3. Dây điện THHN/ THWN
- Sử dụng tốt nhất khi đặt trong ống dẫn
THHN và THWN là mã cho hai loại dây điện sử dụng bên trong ống luồn dây điện (conduit). Không giống như dây NM, trong đó hai hoặc nhiều dây dẫn riêng lẻ được bó lại trong một lớp vỏ bọc bằng nhựa, dây THHN và THWN là dây dẫn đơn, mỗi dây đều có lớp cách điện theo màu. Và thay vì được bảo vệ bằng vỏ bọc cáp NM, các dây này được bảo vệ bằng ống dẫn kim loại hoặc nhựa hình ống.
Ống luồn dây điện thường được sử dụng ở những khu vực chưa hoàn thiện, chẳng hạn như tầng hầm và nhà để xe, và cho những đoạn ngắn lộ thiên bên trong nhà. Các loại dây này thường có giá tương tự như dây NM. Các chữ cái chỉ ra các đặc tính cụ thể của cách điện dây như sau:
- T (Thermoplastic): Nhựa nhiệt dẻo;
- H (High-Resistance): Chịu nhiệt; HH có nghĩa là chịu nhiệt cao;
- W (Wet locations): Xếp hạng cho các vị trí ẩm ướt;
- N (Nylon-coated): Phủ nylon, để tăng cường bảo vệ.
4. Dây điện áp thấp
- Khuyến khích cho mạch 50V trở xuống.
Hệ thống dây điện áp thấp được sử dụng cho các mạch điện 50V trở xuống. Một số loại phổ biến là dây chiếu sáng cảnh quan, kết nối hệ thống phun nước, dây chuông (cho chuông cửa), dây hệ thống loa và dây điều chỉnh nhiệt.
Kích thước dây từ khoảng 22 AWG đến 12 AWG, và những dây này có thể được làm bằng đồng hoặc nhôm. Dây điện áp thấp thường được cách điện và có thể được chứa trong vỏ bọc cáp.
