Một tổ chức giám định đã tiến hành khảo sát không chính thức về việc lấy mẫu đối với dây và cáp điện, kết quả cho thấy tỷ lệ dây cáp điện đạt tiêu chuẩn ISO 9000 là dưới 90%, trong khi tỷ lệ sản phẩm đạt tiêu chuẩn của các doanh nghiệp sản xuất dây, cáp quy mô nhỏ chưa được cấp chứng chỉ còn ít hơn 30%.
Vì vậy, đừng quá bận tâm về việc dây cáp có giá rẻ như thế nào, quan trọng là nó có thể vượt qua các tiêu chuẩn thử nghiệm cáp điện hay không.
1. Kiểm tra hiệu suất điện
Thử nghiệm bao gồm điện trở dây dẫn, điện trở cách điện, kiểm tra điện áp thành phẩm và kiểm tra điện áp lõi dây cách điện.
Điện trở của dây dẫn phản ánh trực tiếp hiệu suất truyền tải điện của cáp và ảnh hưởng trực tiếp đến nhiệt độ, tuổi thọ, độ sụt điện áp và an toàn vận hành của cáp. Nếu vật liệu của dây dẫn kém hoặc diện tích mặt cắt không đủ, điện trở DC của dây dẫn sẽ vượt quá định mức, làm tăng tổn thất điện, làm nóng ruột dẫn, gây lão hóa và tiếp theo là nứt vỏ bọc cách điện, gây rò rỉ điện, đoản mạch đường dây, thậm chí gây cháy nổ, gây nguy hiểm đến sự an toàn của cá nhân và tài sản.
Điện trở cách điện, thử nghiệm điện áp cao (Hipot) giữa các lớp cách điện và lớp vỏ bọc. Điện trở cách điện là điện trở của vật liệu cách điện giữa hai ruột dẫn, điện trở này phải đủ lớn để ngăn không cho phóng điện giữa các ruột dẫn điện.
Thử nghiệm điện trở cách điện không những yêu cầu Cáp ABC có đủ khả năng cách điện mà còn phải sử dụng đồng nhất vật liệu (cách điện hoặc vỏ bọc) tức là không có tạp chất, độ dày đủ đồng đều.
2. Kiểm tra tính chất cơ học
Bao gồm kiểm tra độ bền kéo và độ giãn dài khi đứt của vật liệu cách điện và vỏ bọc, bao gồm trước và sau khi lão hóa, cũng như thử nghiệm uốn cong, thử nghiệm xé lõi cách điện, uốn tĩnh kiểm tra…
Độ bền kéo trước và sau khi lão hóa và độ giãn dài khi đứt trước và sau khi lão hóa là các chỉ số cơ bản và quan trọng nhất của vật liệu cách điện và vỏ bọc của cáp. Yêu cầu là vật liệu làm vỏ bọc và cách điện cáp không những phải có đủ độ bền kéo, không dễ đứt mà còn phải có độ mềm dẻo nhất định.
Lão hóa đề cập đến khả năng của vật liệu này có thể duy trì các đặc tính ban đầu trong điều kiện nhiệt độ cao. Sự lão hóa không được phép ảnh hưởng quá nhiều đến độ bền kéo và độ giãn dài của vật liệu vì điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ của cáp. Nếu độ bền kéo và độ giãn dài khi đứt không đủ tiêu chuẩn, cáp rất dễ bị đứt vỏ bọc hoặc nứt lớp cách điện trong quá trình lắp đặt cáp.
Xem chi tiết tại đây.
3. Hiệu suất của vật liệu cách điện và vỏ bọc
Bao gồm giảm trọng lượng nhiệt, sốc nhiệt, áp suất nhiệt độ cao, uốn ở nhiệt độ thấp, độ bền kéo ở nhiệt độ thấp, tác động ở nhiệt độ thấp, tính năng chống cháy, v.v.
Ví dụ, thử nghiệm đo nhiệt trọng lượng là để phát hiện mức độ xuống cấp và bay hơi của vật liệu sau 7 ngày lão hóa ở nhiệt độ 80℃; kiểm tra sốc nhiệt xem bề mặt cách điện có bị nứt khi đặt trong môi trường nhiệt độ 150 ℃ ~ 1h hay không…
Ngoài ra, hiệu suất chống cháy của cáp là rất quan trọng. Thử nghiệm để kiểm tra tính năng này là thử nghiệm đốt cháy không trì hoãn, tức là cáp thành phẩm được lắp đặt theo tiêu chuẩn được đốt cháy bằng ngọn lửa đặc biệt trong một thời gian nhất định, và cáp được đốt cháy sau khi ngọn lửa tắt. Tất nhiên, bộ phận bị cháy càng ít càng tốt, chứng tỏ khả năng cháy kém, chống cháy tốt, an toàn hơn.
Xem chi tiết tiêu chuẩn cáp chống cháy, cáp chậm cháy.
4. Kiểm tra ký hiệu
Tiêu chuẩn yêu cầu khi đóng gói cuộn cáp phải được gắn nhãn hoặc nhãn hiệu cho biết các thông tin như kiểu sản phẩm, đặc điểm kỹ thuật, số tiêu chuẩn, tên nhà máy và nơi xuất xứ…
Thông số kỹ thuật bao gồm điện áp danh định, số lõi, tiết diện danh định của dây dẫn, v.v.; Bề mặt cáp phải được in các dấu hiệu liên tục về tên nhà sản xuất, kiểu sản phẩm, màu sắc và điện áp danh định.
Thông số kết cấu bao gồm độ dày, độ dày mỏng nhất và kích thước tổng thể của lớp cách điện và vỏ bọc.
Độ dày của lớp cách điện và vỏ bọc đóng một vai trò quan trọng trong việc cáp có thể chịu được bao nhiêu điện áp và hiệu suất cơ học của nó. Do đó, đối với các loại cáp có các thông số kỹ thuật khác nhau, tiêu chuẩn có quy định nghiêm ngặt về độ dày không được thấp hơn giá trị quy định của tiêu chuẩn quốc gia. Độ dày lớp cách điện của cáp quá mỏng sẽ ảnh hưởng đến an toàn.
Phụ lục: Các chứng nhận
1. Chứng nhận tiêu chuẩn Việt Nam: ISO 9001:2013, các tiêu chuẩn áp dụng cho từng loại dây và cáp điện.
2. Chứng nhận tiêu chuẩn Quốc tế: Tiêu chuẩn Anh BS, tiêu chuẩn Quốc tế IEC.
